De overheid is niet langer een trage betaler: één behandelingstermijn van 30 dagen
Het oude cliché—“de overheid is een goede maar trage betaler”—houdt steeds minder stand. Mede door e-invoicing en een nieuw Koninklijk Besluit (KB) verdwijnt de dubbele termijn (eerst verificatie, dan betaling). Er komt één eengemaakte behandelingstermijn van 30 dagen voor nazicht én betaling. Deze wijziging volgt op een arrest van het Hof van Justitie en past de uitvoeringsregels voor overheidsopdrachten aan.
Van dubbele termijn naar één behandelingstermijn
Tot nu bestond er een verificatietermijn van 30 dagen, gevolgd door een betalingstermijn van 30 dagen. Dat onderscheid gaat van tafel. Voortaan geldt één behandelingstermijn van 30 dagen, die zowel het nazicht als de betaling dekt. Dit moet de doorlooptijd verkorten en de voorspelbaarheid voor opdrachtnemers vergroten.
Uitzonderingen (beperkt en gemotiveerd)
In uitzonderlijke gevallen kan de aanbesteder afwijken:
- Gezondheidszorg-aanbesteders (specifiek erkend en voor opdrachten gelinkt aan die activiteit): een behandelingstermijn van 60 dagen is mogelijk. Bovenop die termijn kan—mits vooraf aangekondigd in het bestek—nog een afzonderlijke verificatietermijn van 30 dagen gelden. Deze uitzondering geldt niet voor bv. administratieve aankopen zoals laptops.
- Andere aanbesteders: afwijken kan alleen als dat uitdrukkelijk in de opdrachtdocumenten staat én objectief gerechtvaardigd is door de aard of eigenschappen van de opdracht. De behandelingstermijn mag nooit langer zijn dan 60 dagen en mag geen kennelijke onbillijkheid voor de opdrachtnemer meebrengen.
Wanneer start de termijn precies?
- Werken: vanaf de ontvangst van de schuldvordering én de gedetailleerde staat van de werken door de aanbesteder.
- Leveringen: vanaf de levering.
- Diensten: vanaf de schriftelijke vaststelling van (volledige of gedeeltelijke) beëindiging van de diensten; de modaliteiten daarvan moeten in de opdrachtdocumenten staan.
Let op: de datum van de vaststelling moet vaststaan; zorg dus voor duidelijke, schriftelijke bewijsstukken.
Vanaf wanneer geldt dit?
Het KB verscheen op 16 september in het Belgisch Staatsblad. De nieuwe regeling treedt in werking op 1 januari 2025. Opdrachten die vanaf die datum worden bekendgemaakt—of, wanneer er geen publicatieplicht is, aan ondernemers worden bezorgd—hanteren de eengemaakte behandelingstermijn van 30 dagen.
E-facturatie: wat je nu al moet doen
Een correct opgestelde factuur is essentieel. Sinds 1 maart 2024 moeten facturen bij opdrachten > €3.000 via e-invoicing aan de overheid worden bezorgd. Bedrijven die nog niet vertrouwd zijn met e-facturatie, bereiden best nu al de omschakeling voor. In 2026 wordt de plicht verder uitgebreid: ook B2B-facturen zullen dan via e-factuur moeten worden verzonden.
Samengevat
- De dubbele verificatie + betalingstermijn maakt plaats voor één behandelingstermijn van 30 dagen.
- Uitzonderingen zijn beperkt: gezondheidszorg (60 + 30 d. verificatie) of maximaal 60 dagen als dat expliciet en objectief gemotiveerd is.
- De start van de termijn verschilt per opdrachtsoort (werken, leveringen, diensten) en vereist heldere documentatie.
- Inwerking: 1 januari 2025 voor nieuwe/bezorgde opdrachten.
- E-invoicing is nu al verplicht voor B2G > €3.000; B2B volgt in 2026.
Slot
Met de eengemaakte 30-dagenbehandelingstermijn wordt de overheid concreet sneller in haar betalingen. Wie tijdig en correct factureert en de juiste opleverdocumenten bijhoudt, verkleint de doorlooptijd en vermijdt discussies.